De Oude Kerk
In het hart van het centrum van Amsterdam vinden we het oudste nog bestaande gebouw van de stad: de Oude Kerk. Het huidge gebouw is het resultaat van vele uitbreidingen en renovaties, maar de oudste delen gaan terug tot het begin van de 14de eeuw. De geschiedenis van de Oude Kerk gaat misschien nog wel verder terug tot het prille begin van Amsterdam, dat in vroeger tijden bekend stond als Aemstelredamme. Al vanaf de 12de eeuw heeft op, of in elk geval niet ver van, deze locatie een houten kapelletje gestaan. In die tijd vormde Aemstelredamme nog geen zelfstandige parochie en de kapel, met een eigen begraafplaats, werd beheerd door de pastoor van Amestelle (tegenwoordig Ouderkerk aan de Amstel). Het vissersdorpje aan de Amstel ontwikkelde zich al snel tot een grotere nederzetting, waarmee ook de noodzaak voor een groter kerkgebouw ontstond.
Katholieke Parochiekerk
Aan het begin van de 14de eeuw begonnen met de bouw van wat door de eeuwen heen uit zou groeien tot de Oude Kerk zoals wij die nu kennen. In 1306 werd de kerk gewijd aan Sint Nicolaas, de beschermheilige van handelaren en zeelieden alsook van de stad Amsterdam. In 1334 werd Amsterdam in kerkelijk opzicht onafhankelijk, waarmee de Sint Nicolaaskerk de eerste parochiekerk van de stad werd. Al in 1369 werd de kerk verbouwd tot een grotere gotische kerk, waarbij ook een toren en een groter koor werden toegevoegd. Toen in 1385 begonnen werd met de bouw van de Nieuwe Kerk kon de Oude Kerk niet achterblijven. Een grote uitbreiding resulteerde in een driebeukige hallenkerk die plaats kon bieden aan de groeiende bevolking van de stad. Later werden meerdere zijkapellen toegevoegd, maar vanaf halverwege de 16de eeuw was verdere uitbreiding niet meer mogelijk door de aanwezigheid van omliggende gebouwen. Sinds 1560 is de kerk uiterlijk min of meer in dezelfde staat gebleven, met de versteviging van de 70 meter hoge toren als een van de laatste toevoegingen. In 1409 werd de Nieuwe Kerk in gebruik genomen als tweede parochiekerk van Amsterdam. De populaire benamingen van Oude- en Nieuwe Kerk raakten als snel in gebruik, niet alleen omdat het ging om de oudere en nieuwere kerk, maar ook vanwege de plaatsing in respectievelijk de zogenaamde oude- en nieuwe zijde van de stad.
Alteratie en Protestantse Kerk
In 1566 trok de zogenaamde beeldenstorm door het land. Een deel van de bevolking kwam in verzet tegen het Katholicisme en vernielde uit protest altaren en beelden in kerkgebouwen. Ook de Oude Kerk werd niet gespaard, hoewel een aantal beelden aan de woede van het volk wist te ontkomen doordat ze te hoog stonden. Tot de Alteratie in 1578, waarbij het Katholieke stadsbestuur werd vervangen door een meer hervormingsgezind bestuur en Amsterdam zich aansloot bij de opstand tegen Spanje, bleef de Oude Kerk in gebruik als Katholieke kerk. Na de Alteratie werden de kerkgebouwen van Amsterdam ingericht voor de Protestantse eredienst, zo ook de Oude Kerk. In deze nieuwe hoedanigheid werd de kerk ontdaan van altaren, beelden en tapijten. Ook de schilderingen werden verwijderd of overschilderd.
Tegenwoordig doet de Oude Kerk nog steeds dienst als Protestants kerkgebouw. Daarnaast vervult het gebouw ook een meer seculiere functie als toeristisch bezienswaardigheid en locatie voor tentoonstellingen. Van 2000 tot en met 2013 werd jaarlijks de World Press Photo georganiseerd, maar dit evenement wordt vanaf 2014 weer in de Nieuwe Kerk georganiseerd. Een bezichtiging van de Oude Kerk brengt de rijke historie van Amsterdam weer tot leven, en het is een uitstekende plek om aan de drukte van hartje Amsterdam te ontsnappen.
Oudekerksplein
Zoals gezegd werd de 12de eeuwse houten kapel omgeven door een begraafplaats. Door de uitbreidingen van de Oude Kerk is deze begraafplaats grotendeels binnen de huidige kerkmuren terecht gekomen. Een groot aantal grafstenen van de meer dan 8500 beschreven graven is nog steeds terug te vinden in de vloer van de Oude Kerk. Het Oudekerksplein is ontstaan toen de begraafplaats in 1655 definitief buiten gebruik werd gesteld. Daarmee kwam ook de mogelijkheid om in de loop van de 17de eeuw woningen tegen de buitenmuren aan te bouwen. Tegenwoordig ligt het Oudekerksplein in het midden van het historische centrum van Amsterdam. De buurt ligt ook in Nederlands bekendste prostitutiegebied "De Wallen". Desondanks is het Oudekerksplein en de Oude Kerk een nachtelijk bezoekje meer dan waard.
Bronvermelding:
Interessant wat u heeft gelezen? Deel deze pagina dan! Bestel afdrukken via de Prints pagina.
Terug naar Spotlight